Κατά καιρούς όλους μάς έχει τριβελίσει το μυαλό αυτό το ζήτημα. "Υπάρχει ανιδιοτέλεια;" "Δεν υπάρχει;" "Έχει χαθεί στις μέρες μας ή όχι;" "Κι αν υπάρχει, πού παρατηρείται και για πόσο;" είναι κάποια απ' τα ερωτήματα, που περνούν απ' το μυαλό μας, σκεπτόμενοι την λέξη <ανιδιοτέλεια>.
Είναι κοινά αποδεκτό πως η ανιδιοτέλεια ζει και συναντάται στη σχέση γονέα - παιδιού, αν και, εκεί ακόμα, εκλείπει κάποιες φορές. Είναι η περίπτωση, που δεν υπάρχει το ανθρώπινο, η καλοσύνη, αλλά η γονική ιδιότητα. Το στοιχείο, που προϋπάρχει μέσα μας, κι όταν έρθει η στιγμή ξεπετιέται, ωριμάζει και δίνει ανεξάντλητο απόθεμα δοσίματος.
Τι γίνεται, όμως, με τις υπόλοιπες μορφές των ανθρώπινων σχέσεων; Εκεί που δεν υπάρχουν η έμφυτη προστατευτικότητα και το αμέριστο δόσιμο του γονιού, αλλά το πόσο είσαι σε θέση και τι αν(τ)οχές έχεις για αλισβερίσι. Δεν είναι σπάνια η ανιδιοτέλεια στις ανθρώπινες σχέσεις; Δεν θα πρέπει να αγγίζει τα πλαίσια του αγαθού ανθρώπου, της τέλειας ύπαρξης, για να χαρακτηριστεί κάποιος ανιδιοτελής;
Ανιδιοτέλεια κι ανθρώπινη υπόσταση δεν συναντώνται εύκολα, γιατί:
ανιδιοτέλεια = δεν περιμένω αντάλλαγμα
Κι αμέσως αμέσως καταλαβαίνουμε πως φαντάζει σχεδόν αδύνατο να είναι ευκολο-συνάντητο συστατικό των ανθρώπινων σχέσεων, γιατί οι άνθρωποι διακρίνονται από και για τον εγωισμό τους. Μπορεί να μην αποσκοπεί, απαραίτητα, κανείς στην εκμετάλλευση του άλλου, μα σίγουρα περιμένει κάποια ανταπόκριση. Περιμένοντας αυτή την ανταπόκριση (=αντάλλαγμα), παύει -αυτομάτως- να υφίσταται η ανιδιοτέλεια.
Γιατί για πόσο μπορεί/θα συνεχίσει κάποιος να δίνει και να μην υπάρχει ανταπόκριση, ή να υπάρχει η περίπτωση εκμετάλλευσης, η οποία κράζει από χιλιόμετρα: δώσε κι άλλα, μαλάκα; Στις σχέσεις είναι πάντα δύο κι υπάρχει αλισβερίσι και συνεχής εναλλαγή στον "δότη" και τον "δέκτη". Εσύ άντε και το πέταξες το μπαλάκι, αν δεν σ' το πετάξουν πίσω πώς θα το ξαναπετάξεις με τη σειρά σου; Έρχεται η στιγμή που το "παιχνίδι" παραλύει & τερματίζει.
Εγωισμός; Περηφάνια; Υψηλές προσδοκίες, οι οποίες κάνανε απότομη βουτιά στο κενό; Φυσιολογικό επακόλουθο, λόγω αξιοπρέπειας κι αυτοσεβασμού; Όποιος κι αν είναι ο λόγος, συμβαίνει. Λυπηρό, αλλά έτσι (πρέπει να) είναι.
Στο φινάλε, ίσως είναι και ψιλά γράμματα. Θα μπορούσαμε να πάψουμε να την σκεφτόμαστε και να μην την κυνηγάμε. Να μην θεωρούμε πως είναι το κλειδί στις σχέσεις, ο μοχλός που, τραβώντας τον, θα κάνει τη σχέση να τσουλήσει.
Γιατί ποια η σύσταση της επιτυχίας; Είναι ένα κράμα από: ειλικρίνεια, δόσιμο, αγνές προθέσεις, γνησιότητα, εκτίμηση κλπ. Με λίγα λόγια βλέπεις τον άλλον αγνά, δεν τον ζηλεύεις, και κάνεις ό,τι μπορείς γι' αυτόν. Το ίδιο, με την σειρά του, πράττει κι ο άλλος, κι έτσι ευημερεί η σχέση και θέτονται τα θεμέλια για μία σχέση με προοπτικές για το μέλλον.
*ανιδιοτέλεια υπάρχει και στο "αγαπάτε αλλήλους", στην προσφορά στον συνάνθρωπο. Κι αυτό γιατί τον άλλον δεν τον νταλαβερίζεσαι. Το ξέρεις εξ αρχής. Κι είναι επιλογή σου. Λες θα κάνω ΑΥΤΟ, γιατί το θέλω -και δεν περιμένεις αντάλλαγμα. Κάτι που δεν μπορεί να συμβεί εύκολα πχ σε φιλίες. Δεν μπορεί η προσφορά και το δόσιμο να είναι μονόπλευρα.
Απ' την άλλη, αν θέλουμε να είμαστε αυστηρώς ακριβείς, θα πρέπει να βγάλουμε απ' το λεξιλόγιο του μυαλού μας αυτή την λέξη, καθώς και το ευχαριστώ, το χαμόγελο και το συναίσθημα, που αποκομίζεις, από οποιαδήποτε πράξη σου, ισούται με ανταπόδοση. Είναι μια "εγωιστική" πράξη, με σκοπό να σε κάνει να νιώσεις καλά και να ταΐσεις τις ανησυχίες σου για το εγώ-είμαι-καλό-ανθρωπάκι , συνειδητά ή μη.
Εγώ δηλώνω ένοχη κύριε πρόεδρε..
ΑπάντησηΔιαγραφήΘες η κούραση, θες η κακιά συνήθεια, θες το στρίμωγμα από παντού, πιάνω τον εαυτό μου σε φάσεις (και σκέψεις) όπου μπροστά μου ο Μοντεχρήστος του Αρκά θα θεωρούνταν τέρας αλτρουισμού.Τουλάχιστον όμως δεν προσποιούμαι, οπότε οι γύρω μου το αναγνωρίζουν και με εκτιμούν αναλόγως ;)
Αυτό λείπει τελικά: τα κότσια να παραδεχτείς ανοιχτά πόσο, μέχρι πού και μέχρι πότε μπορείς να δώσεις.Διότι κακά τα ψέματα η τελευταία εντελώς αγνή, καλοπροαίρετη και ανιδιοτελής κοινωνία που θυμάμαι ήταν το στρουμφοχωριό κι αυτό ήταν αποκύημα της φαντασίας κάποιου.
Και ας σταματήσει κάποιος αυτό το θρίλερ στα σόσιαλ μίντια: αγνά, ρομαντικά μπανεράκια γεμάτα συμβουλές, υποδείξεις και ρητά -η πλειοψηφία των οποίων περιστρέφεται γύρω από το θέμα του άνωθεν ποστακίου- που τα διαβάζεις και νομίζεις ότι διακτινίστηκες στη χώρα-υπερπαραγωγή-Disney-πουλάκια-λουλούδια-όλοι για έναν κτλ. και στο πρώτο κορνάρισμα στο φανάρι ανταλλάσεις ένα σκ@@τοχέσιμο (σχωρνάτε με τα ανήλικα) που κοκκινίζει ο τελευταίος λιμενεργάτης (σχωρνάτε με οι λιμενεργάται για το κλισέ) στα καρνάγια της κάτω Μπουρκίνα Φάσο (δεν βρέχεται από θάλασσα αλλά κάνει καλό ηχητικό εφέ).
Καληνύχτα είπα?
Μην το λες νιώθοντας τύψεις, γιατί όλοι μας περνάμε τέτοιες φάσεις κι υποκύπτουμε σε τέτοιες σκέψεις. Κι όποιος δεν το παραδέχεται είναι υποκριτής.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο ζητούμενο είναι η ειλικρίνεια του να παραδέχεσαι, τα κότσια, όπως το είπες.
Με το κλείσιμό σου, μου θύμισες περιστατικό. Κάτι γιαγιούλες, λέει, σε χωριά, που το παίζουν θεοσεβούμενες, σταυροκοπιούνται, πάνε κοινωνάνε κλπ, κι αμέσως μετά αρχίζουν την κατηγόρια και τις κατάρες. True story. Το 'χω δει με τα ίδια μου τα μάτια.
-Καλημέρα! :)